Troçki’yi takip için eski polislerden yardım
Davranof’un, ajanının işini kolaylaştırmak için, Troçki’nin muhafızları arasında yer alan eski polis memuru Salih Efendi ile temasa geçmesini önerdiği de raporda belirtiliyor. Salih Efendi’nin geçmişte Troçki’nin yanında bulunduğu ve bazı kişilere bilgi sağladığına dikkat çekiliyor.
Bunun yanı sıra, Sovyet ajanının verdiği istihbari bilgilerde, İngiltere’den bir kişinin Troçki ile görüşmek üzere İstanbul’a geleceği bildiriliyor. Bu kişiyle ilgili şu bilgiler yer alıyor:
“İngiltere’den bir adam gelecektir. Bu kişinin kim olduğunu ve ne için geldiğini öğrenin.”
Ayrıca, raporda Fındıklı’daki kömür deposu sahiplerinden Arşak’ın eşi Arşakuhi’nin, Yunanistan’a davet edildiği bilgisi yer alıyor. Bu kadının daha önce Şahverdiyan adlı bir kişi için katiplik yaptığı da kaydedilmiş.
MAH’ın raporuna göre, Troçki’nin Büyükada’daki evine gelen ziyaretçiler arasında İngiliz vatandaşı olduğu iddia edilen Osias Rosenzweig ve Fransız vatandaşı Raymond Mouliniere bulunuyordu. Raporda bu iki kişiyle ilgili şu ifadeler yer aldı:
- Rosenzweig doğuştan İngiliz olup Alman vatandaşıydı ve müzik öğretmeni olduğunu iddia ediyordu.
- Mouliniere ise Fransız vatandaşıydı, fakat mükemmel derecede Türkçe ve Rumca konuşabiliyordu.
Ancak, bu iki kişinin Troçki’nin evinde neden bulunduğu ve ziyaret amaçlarının ne olduğu henüz anlaşılamamıştı. Raporun sonunda, MAH’ın bu yeni istihbari bilgiler sayesinde yeni bir istihbarat ağı keşfetmeyi amaçladığı vurgulanıyor.
Troçki hakkında
20. yüzyılın en etkili devrimci liderlerinden, keskin bir teorisyen ve usta bir hatip olarak, Komünist ideolojinin şekillenmesinde önemli bir rol oynadı.
1917 Ekim Devrimi’nin öncülerinden biri olarak, Vladimir Lenin’in yakın çalışma arkadaşıydı ve yeni doğan Sovyetler Birliği’nin ilk dışişleri bakanı olarak görev yaptı (1917-1918). Ardından Kızıl Ordu’nun kurucusu ve lideri olarak, Sovyetler’in iç savaş sürecinde (1918-1924) zafer kazanmasında belirleyici bir rol oynadı.
Ancak Lenin’in ölümünden sonra, Joseph Stalin ile iktidar mücadelesine girişti ve bu mücadeleyi kaybetti. 1929’da Sovyetler Birliği’nden sürgün edilen Troçki, farklı ülkelerde yaşamını sürdürdü ve Türkiye’de, Büyükada’da dört yıl boyunca sürgün hayatı yaşadı. Burada Marksist fikirlerini yaymaya devam etti, ancak Stalin’in baskısı nedeniyle sürekli takip altında kaldı.
Son yıllarını Meksika’da geçiren Troçki, 21 Ağustos 1940’ta, Stalin’in emriyle düzenlenen bir suikast sonucu acımasızca öldürüldü. Ancak fikirleri, özellikle Troçkizm adıyla anılan siyasi akımı ve devrimci ruhu, tarih boyunca birçok hareketi etkilemeye devam etti. 7 Kasım 1879’da doğdu, 21 Ağustos 1940’te hayatını kaybetti.
(EMK)
ilgili haberler
